Co się stało z myślącymi maszynami we wszechświecie Dune?

Ten wpis zawiera przegrany Dla serii powieści Franka Herberta „Diuna”.

Wzlot i upadek Paula Atrydy mogą być bijącym sercem sagi „Wydma”, ale niezwykle bogate i tętniące życiem budowanie świata Franka Herberta przyćmiewa jej bohaterów. Zmiany są ciągłe we wszechświecie „Dune”, gdzie wydarzenia rozciągają się na odległe planety i galaktyki; Gdzie cesarz, mesjasz, tyran i mroczne siły na zmianę kształtują niepewną przyszłość. Około 10 000 lat przed wydarzeniami z „Dune” toczyła się wojna przeciwko klasie technologicznej i jej „myślącym maszynom”, całkowicie niszcząc (i wymazując) ich dziedzictwo i niszcząc społeczeństwo od podstaw. Ta kampania zniszczenia doprowadziła do trwałego wygnania komputerów i sztucznej inteligencji ze znanego wszechświata, znanego jako Butleriański Dżihad lub Wielka Rebelia, jak widać w serialu HBO „Dune: Proroctwo”.

Ważne jest, aby odróżnić nielegalne maszyny od naszego powszechnego rozumienia słowa „wydma”. Terminu „myśląca maszyna” używano do opisania wszelkich form sztucznej inteligencji charakteryzującej się świadomością i autonomią, czy to w postaci superkomputerów, czy świadomych robotów. Powstanie tych myślących maszyn było nieuniknione, biorąc pod uwagę poziom zaawansowania technologicznego w znanym wszechświecie, lecz inteligencja maszynowa wkrótce przybrała opresyjne formy, szkodliwe dla ludzkości. Reakcją ludzkości na tę powszechną technokrację był fanatyzm religijny (stąd określenie „dżihad”), ponieważ wiarę duchową uważano za przeciwieństwo zimnej logiki maszynowej. Podczas gdy oryginalna seria powieści Franka Herberta odnosi się jedynie do Butleriańskiego Dżihadu, Brian Herbert i Kevin J. Anderson bada to bardziej szczegółowo w „Dune: The Butlerian Jihad”, który jest uważany za część rozszerzonego uniwersum serii.

Przyjrzyjmy się najpierw badaniu Franka Herberta na temat Wielkiego Buntu, a następnie przejdźmy do tego, co rozszerzony wszechświat ma do powiedzenia na temat tego historycznego wydarzenia rozgrywającego się w świecie „Dune”.

„Kiedy ludzie skupili swoje myślenie na maszynach w nadziei, że to ich wyzwoli, pozwolili tylko innym ludziom z maszynami zniewolić ich”.

Ten cytat z „Dune” podsumowuje katalizator Wielkiej Rebelii, która nalegała, aby ludzkość ustaliła własne wytyczne dotyczące przebudowy świata (coś, do czego maszyny uznano, że są niezdolne pomimo swojej świadomości). To, co zaczęło się jako uzasadnione niezadowolenie, szybko przerodziło się w inspirowany religią szał, który podsycił masową nienawiść do wszystkiego, co ma charakter mechaniczny. Wraz z całkowitym obaleniem technologii cywilizacja ludzka została obalona, ​​tworząc pustkę, którą należało wypełnić czymś całkowicie zależnym od ludzkiej inteligencji.

Do roku 108 BG (przed Gildią) utworzono Zakon Mentatów, aby uporać się z tą pustką. „Mentat” był dyscypliną opracowaną specjalnie w celu zastąpienia inteligencji maszynowej i nadano temu tytułowi ludzi, którzy wykazali się zdolnościami poznawczymi do myślenia na tym samym poziomie co komputery. Na przykład Thufir Havat, który wieki później lojalnie służył Atrydom, okazał się niezastąpiony dzięki swoim zdolnościom umysłowym dorównującym superkomputerowi. Wraz z Mentautami utworzono całkowicie żeńską Bene Gesserit i Kosmiczną Gildię Nawigatorów, aby zapobiec powrotowi cywilizacji do pierwotnego stanu. Ale czy te organizacje wystarczyły, aby wypełnić pustkę pozostawioną przez maszyny?

Na to pytanie częściowo odpowiedziało powstanie nowego porządku politycznego, w którym Padyszach, cesarz rodu Corrino, był egzekutorem feudalnego porządku galaktycznego, wspieranego przez Wielki Dom i główne organizacje (w tym Bene Gesserit). Taki układ obowiązywał przez tysiące lat, aż Paweł Atryda koronował się na cesarza w 10196 r. i rozpoczął kolejną brutalną Świętą Wojnę.

Wraz z częściami rozszerzonego uniwersum „Dune”, „Encyklopedią Diuny” (która zawiera przedmowę samego Franka Herberta), Mannion śledzi „butlerowską” etymologię od Butlera Niewinnego, którego śmierć była katalizatorem Wielkiej Rebelii. Krótko mówiąc, niezależny robot o imieniu Erasmus zabija nowonarodzonego Maniona, aby zwrócić na siebie uwagę jego matki Sereny, i zrzuca dziecko ze szczytu wieży. Serena w swojej rozpaczy pełnej wściekłości niszczy w odwecie myślącego strażnika maszyny, a brutalność morderstwa tego dziecka wznieca bunt, który ostatecznie prowadzi do Świętej Wojny przeciwko Maszynom. Wkrótce potem Manion został uznany za duchowego męczennika, a wokół Sereny narodził się kult religijny, który jeszcze bardziej podsycił nową pasję do wiary i religii.

Gniew Sereny stał się twarzą buntu, zdobywając wsparcie ze strony ludzi, którzy do tej pory byli podporządkowani robotom takim jak Erasmus. W odwecie myślące maszyny, na czele których stał Omnius Prime – tytuł posiadany przez najbardziej wpływową jednostkę AI wśród Omniusa – rozpętały plagę, która zgładziła miliardy ludzi. Wydarzenia te miały miejsce na szybko podupadającej Ziemi, która w miarę trwania wojny była bliska przestania nadawać się do zamieszkania. Kiedy Ziemia została całkowicie napromieniowana w wyniku wojny nuklearnej i klęsk żywiołowych, bitwa o Korin (toczona na planecie Korin) okazała się punktem zwrotnym, który pomógł na zawsze wykorzenić myślące maszyny.

Chociaż Frank Herbert użył krótkich wzmianek o Wielkiej Rebelii, aby zarysować tematy cyklicznego ucisku, rozszerzony wszechświat pomaga dostrzec głębsze podobieństwa między wojną maszyn a świętą wojną, której bronił Paweł wieki później. Chociaż niewiele adaptacji „Diuny” dotyczy bezpośrednio walki maszynowej, ta ma wątek narracyjny, który warto oglądać wielokrotnie.