24-letnie rządy Bashara al-Assada dobiegły spektakularnego końca po zmasowanym ataku rebeliantów na Damaszek.
Assad uciekł ze stolicy samolotem w niedzielę wcześnie rano, gdy reżim Qassi został obalony przez bojowników w ciągu zaledwie 10 dni.
Rebelianci wtargnęli do Damaszku w sobotę po zajęciu miast i miasteczek w niemal niekontrolowanym marszu od południa.
Upadek Assada to upokarzający cios dla Władimira Putina i Iranu, który wspierał dyktatora podczas wojny domowej.
Syrię rozdziera trwający ponad 13 lat konflikt, który obrócił miasta w gruzy, zabił setki tysięcy ludzi, a miliony zmusił do uchodźstwa za granicą.
Dowództwo armii syryjskiej poinformowało władze, że reżim Assada upadł, choć rebelianci twierdzą, że Damaszek jest obecnie „wyzwolony od Assada”, podaje Reuters.
Tysiące ludzi wyszło na ulice, świętując, strzelając z broni w powietrze, rozpalając ognie i machając rebelianckimi flagami.
Przychodzi tak…
- Rebelianci twierdzą, że Damaszek jest teraz „wyzwolony od Assada”, a tysiące ludzi wychodzą na ulice stolicy
- Assad opuszcza stolicę Syrii samolotem w nieznanym kierunku
- Dowódca rebeliantów twierdzi, że zdobyli Homs, trzecie co do wielkości miasto w kraju
- Premier Syrii twierdzi, że jest „gotowy oddać władzę”, gdy rebelianci wypędzają go z domu
- Izrael rozmieszcza wojska w monitorowanej przez ONZ strefie buforowej Wzgórz Golan, ale „nie będzie się wtrącać”
- Trump twierdzi, że USA nie powinny mieć „nic wspólnego” z syryjską rebelią
Oznacza to koniec 50 lat rządów rodziny Assadów – rebelianci świętują i skandują „wolność”.
Rebelianci otworzyli także cele więzienia wojskowego w Damaszku, gdzie Assad wypuścił każdego, kto zagrażał jego rządom.
Premier kraju powiedział, że reżim przygotowuje się obecnie do przekazania swoich operacji rebeliantom.
Gdy tylko zaczęła się infekcja, bojownicy przewieźli premiera z jego domu do siedziby hotelu.
Rami Abdurrahman z opozycyjnej grupy Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka powiedział, że Assad wyleciał z Damaszku w niedzielę wcześnie rano.
Według raportu Walli Assad poleciał do kontrolowanej przez Rosję bazy lotniczej Khmeimim w części Syrii nadal lojalnej wobec reżimu.
Urzędnicy amerykańscy uważają, że zamierzał udać się do Moskwy, ale nic nie wskazuje na to, czy opuścił kraj.
Nie było oficjalnego oświadczenia rządu Assada.
Tymczasem bojownicy rebeliantów opublikowali materiał filmowy z wnętrza pałacu prezydenckiego Assada, świętujący swoje zwycięstwo.
W oświadczeniu odczytanym w syryjskiej telewizji bojownicy rebeliantów ogłosili zwycięstwo i oświadczyli: „Niech żyje Syria, wolna i dumna ze wszystkich Syryjczyków ze wszystkich sekt.
„Miasto Damaszek zostało wyzwolone, dyktator Bashar al-Assad został obalony, a wszyscy niesprawiedliwie przetrzymywani więźniowie zostali zwolnieni z więzień reżimu”.
W całym kraju obalono posągi rodziny Assada, a późnym wieczorem w sobotę ścięto pomnik Hafeza.
Bojownicy rebeliantów atakujący z południa dotarli wczoraj do Damaszku po szybkim marszu przez okolicę.
Zeszłej nocy siły opozycji zajęły także trzecie co do wielkości miasto w Syrii, Homs, po tym, jak siły rządowe je opuściły.
Siły opozycji dotarły do Damaszku po raz pierwszy od 2018 r., kiedy po latach oblężenia wojska syryjskie odbiły obszary na obrzeżach stolicy.
Kilka krajów, w tym Liban i Jordania, zamknęło przejścia graniczne z Syrią w miarę rozprzestrzeniania się chaosu.
Według doniesień wszystkie siły proirańskie wycofały się z kraju, zadając ajatollahowi upokarzający cios.
Iran stracił kluczowego sojusznika wśród swojej szyickiej osi i sojuszników na Bliskim Wschodzie.
Upadek Assada to także upokarzający cios dla Władimira Putina, który wspierał dyktatora w czasie wojny domowej.
W zamian Kreml otrzymał pozwolenie na prowadzenie dwóch baz wojskowych na terenie Syrii.
Jedną z nich była baza morska – dająca Rosjanom port na Morzu Śródziemnym.
Jednak bazy te mogą być teraz zagrożone, ponieważ rebelianci próbują wypędzić Rosjan z kraju.
Kalendarium wojny domowej w Syrii
Nagły upadek reżimu Assada w Syrii może zakończyć trwającą prawie 14 lat wojnę domową w tym kraju.
2011 – Pierwsze protesty przeciwko Assadowi szybko rozprzestrzeniły się po całym kraju, powodując falę aresztowań i strzelanin ze strony sił bezpieczeństwa.
Część protestujących chwyciła za broń i uciekła z jednostek wojskowych, gdy bunt przerodził się w zbrojną rebelię, która otrzymała wsparcie ze strony krajów zachodnich i arabskich oraz Turcji.
2012 – Zamach bombowy w Damaszku jest pierwszym zamachem dokonanym przez nowy syryjski oddział Al-Kaidy, Front Nusra, który dochodzi do władzy i zaczyna miażdżyć grupy o poglądach nacjonalistycznych.
Mocarstwa światowe spotykają się w Genewie i zgadzają się co do konieczności zmian politycznych, ale różnice między nimi co do sposobu ich osiągnięcia zniweczą lata sponsorowanych przez ONZ wysiłków na rzecz utrzymania pokoju.
Assad rozmieścił swoje siły powietrzne w twierdzach opozycji, gdy rebelianci zdobyli teren, a wojna nasiliła się, powodując masakry po obu stronach.
2013 – Libański Hezbollah pomaga Assadowi zapewnić zwycięstwo w Kusajrze, powstrzymując dynamikę buntu i odzwierciedlając rosnącą rolę tej wspieranej przez Iran grupy w konflikcie.
Waszyngton ogłosił czerwoną linię dla użycia broni chemicznej, ale w ataku gazowym na kontrolowaną przez rebeliantów wschodnią Ghoutę w pobliżu Damaszku zginęło kilku cywilów bez reakcji wojska USA.
2014 – Grupa Państwa Islamskiego nagle zajęła Rakkę na północnym wschodzie oraz większe terytoria w Syrii i Iraku.
Rebelianci na starym mieście Homs poddali się, zgadzając się przenieść na zewnętrzne przedmieścia – była to ich pierwsza poważna porażka na większym obszarze miejskim i zwiastun przyszłych umów o „wycofaniu się”.
Waszyngton tworzy koalicję antyislamską i przeprowadza naloty, pomagając siłom kurdyjskim odwrócić losy dżihadystów, ale powodując tarcia ze swoim sojusznikiem Turcją.
2015 – Dzięki lepszej współpracy i większej liczbie broni z zagranicy grupy rebeliantów zdobywają coraz większy zasięg i przejmują północno-zachodni Idlib, ale bojownicy islamscy odgrywają większą rolę.
Rosja przyłączyła się do wojny po stronie Assada nalotami, co w nadchodzących latach zwróci konflikt przeciwko rebeliantom.
2016 – Zaniepokojona postępem Kurdów wzdłuż granicy, Turcja rozpoczęła infiltrację z sojuszniczymi rebeliantami, tworząc nowy obszar kontroli tureckiej.
Armia syryjska i jej sojusznicy pokonali rebeliantów w Aleppo, co było wówczas postrzegane jako największe zwycięstwo Assada w tej wojnie.
Front Nusra oderwał się od Al-Kaidy i starał się prezentować w umiarkowanym wizerunku, przyjmując szereg nowych nazw i ostatecznie decydując się na Hayat Tahrir al-Sham (HTS).
2017 – Izrael przyznał, że ataki powietrzne na Hezbollah w Syrii miały na celu ograniczenie rosnącej potęgi Iranu i jego sojuszników.
Wspierane przez USA siły dowodzone przez Kurdów pokonują Państwo Islamskie w Rakce. Ta ofensywa, rywalizująca z armią syryjską, wypędziła grupę dżihadystów z niemal wszystkich jej ziem.
2018 – Armia syryjska zajęła wschodnią Ghoutę, a następnie szybko zajęła inne obszary rebeliantów w środkowej Syrii, a następnie południową twierdzę rebeliantów Deraa.
2019 – Państwo Islamskie utraciło ostatnią część swojego terytorium w Syrii. Ameryka zdecydowała się zatrzymać część żołnierzy w kraju, aby powstrzymać ataki na swoich kurdyjskich sojuszników.
2020 – Rosja wspiera ofensywę rządową, która kończy się zawieszeniem broni z Turcją, co stabilizuje większość linii frontu. Większość regionu i wszystkie główne miasta znajdują się pod kontrolą Assada, który wydaje się być głęboko zakorzeniony. Północny zachód jest okupowany przez rebeliantów.
Siły wspierane przez Turcję utrzymują pas graniczny. Siły dowodzone przez Kurdów kontrolują północny wschód.
2023 W Libanie po ataku Hamasu na Izrael 7 października wybuchły walki między Izraelem a Hezbollahem, ostatecznie ograniczając obecność tego ugrupowania w Syrii i poważnie osłabiając Assada.
2024 – Rebelianci rozpoczynają nowy atak na Aleppo. Gdy sojusznicy Assada skoncentrowali się gdzie indziej, jego armia wkrótce upadła. Rebelianci zajęli większość głównych miast i wkroczyli do Damaszku osiem dni po upadku Aleppo, odsuwając Assada od władzy.