Indonezji udało się odzyskać z Holandii 828 dóbr kultury, w tym rzadki czteroramienny posąg hinduskiego boga Ganeśy, co stanowi znaczące osiągnięcie w ramach wysiłków na rzecz odzyskania historycznych skarbów zrabowanych podczas holenderskich rządów kolonialnych. Posąg Ganeśy, wyrzeźbiony w skale wulkanicznej w połowie XIX wieku i wzięty z indonezyjskiego wulkanu, obecnie dumnie stoi w Muzeum Narodowym w Dżakarcie jako symbol zaangażowania Indonezji w ochronę dziedzictwa kulturowego.
Odwiedzający muzeum wyrazili dumę i nadzieję, że powrót pomnika ponownie rozbudzi zainteresowanie historią kraju. „W pełni to popieramy, ponieważ jest to część zachowania naszej kultury” – powiedziała 23-letnia Devi Aristya Noorhidyanti, stojąca przed idolem Ganeshy. „W dzisiejszych czasach niewiele osób ma pojęcie o historii. „Mam nadzieję, że dzięki takim wysiłkom więcej osób dowie się, że jest to część naszego dziedzictwa”.
Idol Ganesha jest jednym z setek artefaktów zwróconych dotychczas przez Holandię. Inne ważne obiekty to trzy hindusko-buddyjskie rzeźby z XIII-wiecznej świątyni w pobliżu góry Semeru. Według archeologa Dwi Kahyono posągi te mają znaczenie symboliczne. „Ta pozycja stojąca symbolizuje czujność na niebezpieczeństwo” – wyjaśnił, dodając, że repatriacja stanowi „duchowy wysiłek mający na celu stłumienie gniewu katastrof w Indonezji”, kraju narażonym na aktywność sejsmiczną.
Repatriacja jest częścią szerszego, globalnego ruchu mającego na celu zwrot dóbr kultury do krajów wcześniej skolonizowanych. Rząd holenderski obiecał zwrócić skradzione dzieła sztuki zgodnie z zaleceniem komitetu doradczego na rok 2020. Silne stosunki dyplomatyczne między Indonezją a Holandią, poparte umową kulturalną z 2017 r., ułatwiły negocjacje w sprawie zwrotu tych przedmiotów.
Gusti Agung, szef indonezyjskiego zespołu ds. repatriacji zbiorów w Holandii W przypadku pudży Vesaka powrót bożka Ganeśy i innych artefaktów stanowi potężne przesłanie. „Ma to na celu pokazanie społeczności międzynarodowej, że Indonezja jest zdolna do repatriacji tych przedmiotów. „To obala sceptyków twierdzących, że Indonezja nie jest w stanie zachować tak cennego dziedzictwa”.
Chociaż zwrot tych artefaktów jest kamieniem milowym, tysiące indonezyjskich skarbów kultury pozostaje za granicą. Aby je odzyskać, konieczne są dalsze badania i dialog. „Nadal mam nadzieję na zwrot większej liczby nieruchomości i pozostaje to priorytetem, ponieważ obiekty te są ważne dla wzmacniania naszego dziedzictwa kulturowego” – powiedział Dwi.
Dla wielu Indonezyjczyków repatriacja bożka Ganeśy i innych przedmiotów ma głębokie znaczenie osobiste. „Kiedy byłem dzieckiem, uwielbiałem odwiedzać kompleks świątynny. Ale niestety świątynie często pozostawały puste” – powiedziała Katur Puji Harsono, która odwiedziła muzeum ze swoimi dziećmi. Obecność posągu zapewnia teraz namacalne połączenie z bogatą historią kulturalną Indonezji, inspirując do nowych wysiłków na rzecz zachowania i świętowania jej dziedzictwa dla przyszłych pokoleń.
